ماه مبارک رمضان یعنی عجین شدن روح و جسم با حقیقت توحید عالم. در این ایام حال و هوای حیات و زندگی، رنگ دیگری دارد و انسان به راستی درک میکند که در فضای خاص و استثنایی قرار گرفته است. در ادامه سخنان رهبر معظم انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای را در این باره میخوانیم.
دلمان را در ماه رمضان به خدا بسپاریم
به مناسبت ماه رمضان توجّه کنیم به «وَ اَقِمِ الصَّلوةَ لِذِکری»؛ این یکی از دستورات کاربردی است. نماز برای ذکر است، برای یاد است، نماز را برای ذکر خدا محفوظ بدارید. امروز ما اگر چنانچه این را در مورد خودمان عمل کنیم که این را همه ما میتوانیم عمل کنیم، نماز را باتوجّه بخوانیم و در نماز دلمان را به جای دیگری نسپریم و نماز را برای ذکر خدای متعال بخوانیم، این یقیناً تأثیرات فراوانی در اعتلای روحی ما خواهد داشت، همچنین «یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا توبوا اِلَی اللهِ تَوبَةً نَصوحًا» که این روزها، روزهای توبه است، روزهای استغفار است، روزهای رجوع به پروردگار است. امیدواریم انشاءالله خدای متعال به همه آحاد ملّت ما و به همه آحاد مسلمان توفیق دهد که بتوانند وظایف ماه رمضان را، وظایف اسلامی را انجام دهند. (۱۳۹۹/۰۲/۰۶)
توبه از گناه در ماه رمضان یعنی چه؟
یکی از برکات این دیدار رمضانی، بهرهمندی از فضای معنوی ماه رمضان است. در فِقرات دعای واردشده برای روزهای ماه رمضان میخوانیم: وَ هذا شَهرُ الصّیام، وَ هذا شَهرُ القیام، وَ هذا شَهرُ الاِنابَة - «وَ اَنیبوا اِلی ربِّکُم» و هذا شَهرُ التَّوبَة، وَ هذا شَهرُ المَغفِرَةِ وَ الرَّحمَة. این ماه و این فضا، این خصوصیّات را دارد.
توبه ما از کدام گناه است؟ خُب، سرتاپای انسان و امثال بنده، گناه هستیم؛ لکن گناهان دوجورند: یک گناهی است که فقط به خود انسان ضربه وارد میکند، یک گناهی است که صدور آن از انسان به دیگران ضربه میزند. چیزی را که این دندان انسان مَزق میکند و میجَود، گاهی یک چیز سختی است، خود دندان میشکند، به جای دیگری ضرر نمیرسد؛ [امّا]گاهی انسان با این دندان غذایی را میخورد که کبد انسان را از کار میاندازد، کبد تقصیری نداشت، تقصیر این دندان بود، تقصیر این دهان بود.
گناهان ما گاهی اینجوری است. ما یک حرکتی را انجام میدهیم، یک سخنی را میگوییم، یک راهی را میرویم، [که]جامعه ضرر میکند، کشور ضرر میکند، اینجور گناهان، گناهان مهمّی است، گناهان بزرگی است. فرمود: وَ اتَّقوا فِتنَةً لا تُصیبَنَّ الَّذینَ ظَلَموا مِنکُم خآصَّة. گاهی کسی ظلمی میکند، جزائی که خدای متعال برای آن ظلم قرار میدهد، فراگیر است و جامعه را فرامیگیرد؛ از چنین ظلمی، از چنین فتنهای باید پرهیز کرد. این خطاب به ما مسئولین است، آحاد مردم مخاطب به این خطاب نیستند، ما مسئولین هستیم که [هم]میتوانیم کاری کنیم که زیان آن به جامعه برسد؛ هم میتوانیم عکسش عمل کنیم، کاری کنیم که نفع آن به جامعه برسد.
نگاهی به المیزان علامه طباطبایی
مرحوم علّامه طباطبائی (رضواناللهعلیه) در تفسیر این آیه شریفه سوره نساء که «مآ اَصابَکَ مِن حَسَنَةٍ فَمِنَ اللهِ وَ مآ اَصابَکَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَفسِکَ» یک بیانی دارند. میفرمایند که جوامع بشری، جامعه کشور، یک جامعه خاصّ یک محدوده، یک هویّت مستقلّی دارد، یک هویّت وحدانی دارد غیر از هویّت افراد، یعنی جامعه یک کشور با یک نگاه مثل یک انسان واحد است، همچنانکه در انسان واحد یک عضو ممکن است عملی انجام بدهد که بقیّه اعضا را درگیر کند، در جامعه هم همینجور است، یک عضو ممکن است کاری کند که همه را درگیر کند.
حوادثی برای جامعه پیش میآید، عدّهای بیگناهند در آن حادثه، [پس]چطور میشود گفت که «مآ اَصابَکَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَفسِکَ»، ایشان میفرمایند نه، همین درست است، همین جا هم «فَمِن نَفسِکَ» است، منتها نفْس یک موجود وسیعی به نام جامعه است که یک جزئی از او گناهی کرده. خُب، اگر بنا باشد که از چنین گناهی ما پرهیز کنیم خیلی باید مراقب باشیم، احتیاج دارد به مراقبت، به دقّت. این فضای ماه رمضان این را بایستی به ما تعلیم بدهد، این را بایستی به خودمان تلقین کنیم، واقعاً احساس مسئولیّت کنیم، هرجا هستیم. (۱۳۹۵/۰۳/۲۵)
منبع: فارس